O‘rta Osiyo Davlat universiteti tarkibida 1944 yilda Siyosiy iqtisod kafedrasi tashkil etildi. Kafedraga 1944-1949 yillarda i. f. d., professor Aminov Olim Mo‘minovich, 1949-1959 yillarda i. f. n., dotsent Stolyarov D. D., 1959-1963 yillarda i. f. n., dotsent Tarasyuk I. A. mudirlik qilganlar. 1964 yilda kafedra ikkiga, ya’ni Gumanitar fakultetlar siyosiy iqtisod kafedrasi va Tabiiy fakultetlar siyosiy iqtisod kafedrasiga bo‘lindi.
Iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi 1968 yilda Tarix fakulteti tarkibida Siyosiy iqtisod kafedrasi nomi bilan tashkil etilgan. Bu kafedraga 1968-1974 yillarda i.f.d., prof. Ibragimov Alixon Ibragimovich, 1975 yilda i.f.n., dos. Qosimov Narimon Azizovich rahbarlik qilganlar. 1975 yilda mazkur kafedra Gumanitar fakultetlar siyosiy iqtisod kafedrasiga qo‘shilgan va bu kafedraga 1975-1988 yillarda yu.f.n., prof. Natochiev Fedor Stepanovich mudirlik qilgan.
1979 yilda Falsafa-iqtisod fakulteti tashkil etildi va uning tarkibida alohida Siyosiy iqtisod kafedrasi shakllantirildi. Bu kafedraga 1979-1990 yillarda i. f. d. , prof. Rasulov Muxtor Rasulovich rahbarlik qilgan. 1991 yilda Iqtisodiyot fakulteti tashkil topdi va uning tarkibida Iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi faoliyat ko‘rsata boshladi. Bu kafedraga 1991-1992 yillarda i. f. d. , prof. Zaynutdinov Sayfutdin Muxiddinovich, 1993-1996 yillarda i. f. d. , prof. Abdug‘aniev Abduvohid Abdug‘anievich, 1997-2002 yillarda i. f. n. , dos. Xoshimov Pazliddin Zuxurovich, 2003 yilda i. f. n. , dos. Tolametova Zilola Abdujabborovna, 2004 yilda i. f. d, prof. Xamraev Odil Xamzaevich, 2005 yilda i. f. d. , prof. Karimov Raxmonqul Karimovich, 2005-2012 yillarda i. f. n. , dos. Umarov Kamol Yusupovich, 2013-2015 yillarda i. f. d. Shodmonov Erkin Sherqulovich mudirlik qilganlar. 2015 yildan hozirgi vaqtga qadar kafedraga i. f. n. , prof. Muminov Nozim Gaffarovich rahbarlik qilib kelmoqda.
Iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi tashkil topganidan buyon mamlakatimiz oliy o‘quv yurtlariga iqtisodiy fanlar o‘qituvchilarini hamda iqtisodiyotning turli sohalari va tarmoqlariga yuqori malakali kadrlarni tayyorlab kelmoqda.
Iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi 60310100-Iqtisodiyot (tarmoqlar va sohalar bo‘yicha) yo‘nalishi bo‘yicha bakalavrlar va 70310102 Iqtisodiyot (tarmoqlar va sohalar bo‘yicha) mutaxassisligi bo‘yicha magistrlarni tayyorlovchi kafedra hisoblanadi.
Iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi professor-o‘qituvchilari, doktorantlari, mustaqil izlanuvchilari, magistrantlari va iqtidorli talabalari O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligining fundamental va amaliy grantlari asosida ilmiy-tadqiqot ishlarini olib bormoqdalar.